Getijdenpark Keilehaven

Het Getijdenpark Keilehaven combineert de aanleg van een nieuw stadspark met de herintroductie van een natuurlijk estuariën systeem in het stedelijke gebied van Rotterdam. Zo ontstaat een nieuw type openbare ruimte, waar het getijdelandschap van de delta zichtbaar en beleefbaar wordt voor de bezoekers en bewoners.  Door de schalen heenDe aanleg van getijdenpark in de Keilehaven is onderdeel van een stadsbrede strategie “De rivier als Getijdenpark”. Daarin staat de transformatie van de rivier en de oevers van een louter economische naar een ecologische infrastructuur centraal. Stap voor stap herstelt Rotterdam zijn intrinsieke relatie met het water en transformeert de rivier naar een aantrekkelijke leefomgeving voor mens en dier. NatuurbelevingHet getijdenpark beoogt een regeneratieve balans tussen cultuur en natuurlijke, spontane processen. De dynamiek die ontstaat door de getijdenwerking is daarbij een belangrijke basis; sommige delen van het park zijn toegankelijk bij eb, maar bij hoog water niet betreedbaar. Dat maakt het getijdenpark een dynamische stedelijke plek met een uitzonderlijke natuurbeleving. Waar elders in de stad spot je nog de steltloper en zie je de spindotterbloem bloeien? GradiëntenHet getijdenpark biedt verschillende gradiënten aan (nat-droog, diep-ondiep), die aantrekkelijk zijn voor een diversiteit aan planten, bomen en dieren. Zo kan de rivier meer waardevol zijn als migratieroute voor vissoorten en voor dieren, die op zoek zijn naar voedselrijke gebieden of naar plaatsen voor rust of voortplanting.   Bodem en waterDe basis van het getijdenpark is het driedimensionale ontwerp van bodem en water.  Het havenbekken is ondiep gemaakt, zodat plantengroei op de bodem mogelijk is. Onderwaterstructuren bieden houvast aan planten en schelpdieren. De verschillende terrassen hebben door hun hoogteligging en overstromingssituatie telkens een eigen karakteristieke flora, die slechts beperkt is aangelegd (enkele wilgen, elzen en biezen).  Er is in het getijdenpark ruimte voor spontane natuurontwikkeling. De esthetiek van verwilderingDeze balans tussen ecologie en cultuur is een spanningsveld, want hoeveel natuurlijke spontaniteit laat je toe in een stadspark en hoe behoud je daarbij een kwalitatief hoogwaardige ruimtelijke beleving en beeld? De hoofdstructuur van het park met kade, trappenpartij en keermuren geeft een eenduidige ruimtelijke opzet waarbinnen verandering in de tijd door spontane natuurlijke processen mogelijk is. HergebruikIn het getijdenpark Keilehaven is gebruik gemaakt van materialen die beschikbaar kwamen bij publieke werken elders in Rotterdam. Dit resulteert in aanzienlijke besparingen op primaire grondstoffen en op brandstof door vervoer. ProeftuinHet project is ook een proeftuin, waar circulaire toepassingen werden getest op hun ontwerp-, beheer- en ecologische waarde. Een proefopstelling met gebroken trottoirtegels en betonklinkers  bleek ecologisch waardevol, doordat de stenen een ruwe textuur hebben waarop algen,  mosselen en muurvegetatie zich kunnen hechten. Het project laat zien dat hergebruik van materiaal niet alleen milieuwinst oplevert, maar ook esthetische en ecologische voordelen biedt. Door experiment en innovatie is het gelukt om afgedankt materiaal om te vormen tot waardevolle elementen in het park. Dit draagt bij aan een nieuwe ontwerpbenadering waarin duurzaamheid en biodiversiteit centraal staan. De cultuurhistorie van het havenbekken vormt zodoende de basis voor nieuwe natuur en een sterke identiteit van de plek.