Transformatie Christus Koningkerk

De Christus Koningkerk is in 1929-1930 gebouwd naar ontwerp van de Rotterdamse architect H.P.J. de Vries en was een belangrijke impuls voor het Statenkwartier. Het is onderdeel van een ensemble, oorspronkelijk bestaand uit kerk, pastorie, jongens- en meisjesschool, bewaarschool en parochiehuis. Tegenwoordig heeft alleen de school nog haar functie. Het ensemble werd in 1997 aangewezen als gemeentelijk monument. De kerk was toen al nauwelijks meer in gebruik en heeft bijna zestien jaar leeg gestaan voordat hij zijn huidige woonbestemming kreeg.

De driebeukige kerk bestaat uit een brede, rechthoekige kerkzaal met een hoog zadeldak en lage zijbeuken met plat dak. De westelijk gelegen hoofdentree, rechts geaccentueerd door een toren, bevindt zich in een vóór de kerkzaal gesitueerd bouwvolume dat wel even breed is, maar lager dan de kerkzaal. De kerkzaal bestaat uit zeven traveeën en een pseudotransept waar het koorgedeelte met altaar is gesitueerd.

De opgave was om met behoud van en aandacht voor de voornaamste monumentale waarden van de kerk een ontwerp te maken voor appartementen met parkeren.

Dit is opgelost door in het middenschip over zes traveeën een volume met vierentwintig appartementen op een half verdiepte stallingsgarage te plaatsen. De zijbeuken zijn vrijgelaten. Zowel de eerste travee als het pseudotransept heeft hun oorspronkelijke hoogte en uitstraling behouden. In de eerste travee zijn een open trap en transparante lift geplaatst. Een tweede trap komt uit in het pseudotransept, waar altaar en heiligenbeelden bewaard zijn gebleven.

Het nieuwe volume is efficiënt georganiseerd. De twaalf onderste appartementen hebben hun toegang met eigen trap via de bestaande zijbeuken en hebben een buitenruimte óp deze zijbeuken. De overige appartementen worden ontsloten via een midden corridor op de 3e verdieping. Deze ontsluit zowel de zes appartementen op de 3e verdieping als de zes twee-laagse appartementen op de 4e-5e verdieping. Deze appartementen hebben geschakelde dakramen die tot balkon uitgeklapt kunnen worden.

De gevels zijn vrijwel ongewijzigd. Grootste ingreep is de verbouw van de oorspronkelijke hoofdentree aan het Statenplein tot toegang van de half verdiepte stallingsgarage. De tunnel naar de garage manifesteert zich in de entreehal als verhoging met aan weerszijden trappen. De in- en uitrijdende auto’s zijn door een raam op de verhoging te zien. De overige entreepartijen zijn behouden en aangepast aan de nieuwe functie. De zware houten kerkdeuren staan tegenwoordig altijd open, in de openingen zijn glazen schuifdeuren geplaatst. Om de hoofdvorm van de kap niet te verstoren zijn er enkel dakvensters toegepast. De spitsboogvensters met glas in lood ramen zijn alleen binnen de woningen verwijderd. Erachter zijn puien geplaatst met naar binnen slaande deuren die toegang geven tot een terras wat zich op de zijbeuken bevindt.

Binnen onderscheidt het nieuwe woonvolume zich van de kerk. Het is wit gestuct, als contrast met de gele Friese baksteen. Nieuwe kozijnen, deuren, trappen, borstweringen zijn in zwart uitgevoerd. De verlichting van het woongedeelte is helder wit versus de warme verlichting in het kerkdeel. Materialisering en kleurgebruik zijn bewust sober gehouden; de kerk zelf geeft immers genoeg sfeer.